Radyasyon içermediğinden her yaş grubunda güvenle ve kolaylıkla uygulanabilecek temel radyolojik tanı yöntemlerinden birisidir. Ultrasonda görüntü işitme aralığından farklı ve yüksek frekansta ses dalgalarının bir prob aracılığıyla vücuda gönderilip aynı prob aracılığıyla organlardan yansıyan ses dalgalarının elektriksel bilgiye dönüştürülerek elektronik olarak işlenmesi ve ekrana yansıtılmasıyla sağlanır. Eş zamanlı değerlendirme imkanı ve uzaysal çözünürlüğünün yüksek olması nedeniyle genellikle organların değerlendirilmesi için seçilecek ilk yöntem olmaktadır.
Ultrasonda görüntü işitme aralığından farklı ve yüksek frekansta ses dalgalarının bir prob aracılığıyla vücuda gönderilip aynı prob aracılığıyla organlardan yansıyan ses dalgalarının elektriksel bilgiye dönüştürülerek elektronik olarak işlenmesi ve ekrana yansıtılmasıyla sağlanır. Renkli Doppler ultrasonda ise doku görüntüleme bilgisine ek olarak yine ses dalgaları kullanılarak doku ve organlara ait damarlarda ya da ekstremite (kol, bacak) damarlarındaki kan akım bilgisi de sağlanmaktadır.
Ses dalgalarının özel volümetrik problarla belirli bir hacmi sürekli tarayacak şekilde gönderilip, yansıyanların toplanması ve elektriksel iletiye dönüştürülerek işlemci tarafından işlenmesi ile real time (gerçek zamanlı-aynı anda) üç boyutlu görüntü oluşturulmasıdır. Dört boyutlu denmesinin nedeni dördüncü boyut olan zamanın gerçek zamanlı olarak devrede olmasıdır. Bir başka deyişle gerçek zamanlı- anında üç boyutlu görüntüleme, canlı üç boyutlu görüntüleme olarak da ifade edilebilir. Genellikle fetusun yani anne karnındaki bebeğin değerlendirilmesinde kullanılmakta olup gri skala ayrıntılı incelemede saptanacak bazı lezyonların tanımlanmasında ek katkı katkı sağlar. Örneğin; yarık dudak- damak, el ve ayak deformiteleri, omurga problemleri vs
Evet, her ikisi için de 8 saatlik açlık idealdir. Tüm batın ultrasonunda ayrıca idrara sıkışık olmak da gerekir. Bu hazırlıkların yapılamayacağı bebek ve küçük çocuklar için ya da acil değerlendirme gereken durumlar için bu şart aranmaz.
İnceleme karın üzerinden yapılacaksa iç genital organların ve mesanenin görüntülenebilmesi için idrara sıkışık olmak gerekir. Açlık şartı aranmaz. Pelvik değerlendirme transvajinal olarak yapılacaksa tam tersi mesanenin boş olması gerekir.
İdrara sıkışık olmak gerekir. Açlık şart değildir.
Ses dalgaları ile çalışan bir sistem olduğu için güvenilirdir. Her yaş grubunda ve gebelerde rahatlıkla kullanılabilir.
Bu inceleme malformasyon açısından bir tarama incelemesi olup genetik hastalıklarda morfolojik-şekilsel yapı bozuksa ultrasonografik incelemede saptanabilir bulgular oluşur, ultrasonografik taramada anormal bulgu saptanmaması genetik bozuklukları %100 ekarte ettirmez. Eurofetus 2003 çalışmasına göre ultrasonografik taramada anomali saptama oranı yaklaşık %60 olarak saptanmıştır. Deneyimli ellerde bu oran daha yüksek olmakla birlikte yine de %100 değildir. Tarama ultrasonografisi ayrıca normal fetuslarda da bulunabilecek ancak genetik anormalliği olan fetuslarda daha sıkça görülebilen bazı bulguların var olup olmadığının tesbiti ile amniosentez vs. gibi tanısal incelemelere gerek olup olmadığına karar vermede de yardımcı olmaktadır.
Ses dalgaları ile çalıştığı için her yaşta güvenilir bir yöntemdir. 35 yaş altı kadınlarda meme hastalıklarının tanısında ve ailede meme hastalığı varlığında tarama için seçilecek ilk yöntem olmaktadır. 35-40 yaş arasında ailede meme kanseri öyküsü varsa klinik yönlendirme eşliğinde ilk olarak yapılabileceği gibi, mammografi incelemesine ek olarak da yapılabilir. 40 yaşın üstündeyse tanı ve tarama için seçilecek ilk yöntem mammografidir. Meme ultrasonunun mammografik bulgular eşliğinde yapılması idealdir.