EKTOPİK (DIŞ) GEBELİK

Döllenme ve Embriyo Oluşumu

Overden yani yumurtalıktan pelvik boşluğa atılan yumurta fallop tüpü fimbriaları aracılığıyla tüp içine alınır ve sperm tarafından döllendikten sonra hem hücreler bölünerek çoğalmaya hem de rahim içi boşluğa doğru yol almaya başlar. Blastosist evresine gelen embriyo, rahim içi boşluğa da ulaşmış olup, burada endometrium dokusuna tutunup büyümeye devam eder. Bu süreç ilk görselden takip edilebilir.

Ektopik (dış) gebelik nedir?

Eğer yumurtanın sperm ile döllenmesinin ardından embriyonun rahim boşluğu içine doğru ilerlemesinde çeşitli nedenlerle bir duraklama olursa embriyo durakladığı bölgeye tutunup rahim boşluğuna ulaşamadan bu bölgede büyümeye başlar. İşte ektopik (dış) gebelik denilen olay bu şekilde oluşmaktadır. İkinci görselde dış gebeliğin görülebileceği yerler gösterilmektedir. En sık yerleşim yeri tüplerdir.

Ektopik (dış) gebelik için yüksek risk içeren hasta grubu hangisidir?

• Önceki ektopik gebelik

• RİA (Rahim içi araç-spiral) varlığında ektopik gebelik

• Pelvik inflamatuar hastalık öyküsü

• Geçirilmiş tubal cerrahi öyküsü

• IVF gebeliği

Ektopik (dış) gebelik bulguları nelerdir?

Başlangıçta bulgu olmayabilir ya da adet gecikmesi, bulantı-kusma gibi erken gebelik belirtileri görülebilir. İlerleyen günlerde embriyo uygunsuz bir yerde büyüdükçe vajinal kanama, kasık ağrısı gibi bulgular görülebilir. Eğer tanı konmaz ve embriyo büyümeye devam ederse yerleştiği yerde tüpün yırtılmasına neden olabilir. Bu durumda şiddetli ağrı, karın boşluğuna kanama, buna bağlı kan kaybı, tansiyon düşmesi, bayılma ile birlikte şoka kadar gidebilen bulgular ortaya çıkabilir.

Ektopik (dış) gebelik tanısı nasıl konur?

Yukarıda sözü edilen klinik bulguların varlığında kanda bakılan beta hcg düzeyi gebeliğe işaret ettiği halde transvajinal ultrason ile rahim boşluğu içinde embriyonun görülmemesi ve tüplerde veya diğer olası diğer lokalizasyonlarda dış gebeliğe ait lezyonun görülmesi ile tanı konabilir.

Ektopik (dış) gebelikte ultrason bulguları nelerdir?

Yapılan transvajinal ultrason incelemesinde uterus (rahim) boşluğunda embriyo görülmez. En sık olarak tüplerde kalın ve hiperekojen (parlak) bir konturla çevrili, santrali daha heterojen, kistik ya da hipoekoik (siyah) bir kitle şeklinde görülür. Renkli Doppler ultrason incelemesinde bu kitlenin yoğun çevresel kanlanma gösterdiği saptanabilir. Daha az olarak da koryonik doku ile çevrili, bozulmamış bir gebelik kesesi içerisinde embriyo görülebilir, hatta embriyo henüz canlıysa kalp atışları da seçilebilir.